Doğum Günü Pastası « Adetler ve İnanışlar
Düğünlerde pasta kesmek adetinin, yeni evlilere
bereket, doğurganlık ve mutluluk dileklerinin iletilmesinin zaman
içinde gelişmiş bir şekli olduğundan bahsetmiştik. Doğum günlerinde
pasta kesmek adetinin ise tarihi kökeni ve amacı değişiktir. Zaten
tek kat olan şekli ve üzerindeki mumlar nedeniyle pasta görünüş
olarak da düğün pastasından farklıdır.
Pasta sözcüğünü hep günümüzdeki anlamı ile kullanıyoruz. Aslında
tarihi gelişimi içinde 'kek' demek daha doğru olur. Doğum günü
pastasının bilinen tarihi Helen uygarlıklarına kadar uzanır. Bir
kutlama amacı ile ortaya çıkması ise Ortaçağda Almanya'da olmuştur.
13. yüzyılda Almanya'da çocuklara gösterilen ilgi belki bugünkünden
bile fazlaydı. Doğum günleri bir festival şeklinde kutlanıyordu.
Doğum günü kutlaması sabaha karşı, şafakta, gün ağarırken başlıyordu.
Üstü yanar mumlarla süslenmiş pasta (kek) eve getirildiğinde çocuk
uyandırılıyor, pastanın üstündeki mumların ise yemek vakti gelene
kadar devamlı değiştirilerek sürekli yanar halde kalmaları
sağlanıyordu. Yemeğin başında çocuk mumları üfleyerek söndürüyor ve
şölen başlıyordu.
Pastanın üzerindeki mumların sayısı çocuğun yaşından bir fazla
oluyordu. Bu bir fazla mum, bir gün sönecek hayatın ışığını
simgeliyordu. Ayrıca çocuğa bir çok hediyeler getiriliyor, o gün
istediği, sevdiği yiyecekler hazırlanıyordu. Yani o zamanlarda doğum
günü kutlamaları çocuklara yönelikti.
Günümüzde her yaştan insanın kutladığı doğum günü ve kesilen pasta
işte o zamanların bir adetinin devamıdır. Doğum günü pastasının
üstündeki mumları bir üfleyişte söndürmek, bu arada bir dilek tutmak,
eğer dilek gerçekleşirse bunu kimseye söylememek adetleri de o
günlerden kalmadır.