Kuşların V Şeklinde Uçması « Hayvanlar Dünyası
Sadece kazlar değil, martılar,
pelikanlar gibi büyük su kuşları da filo olarak toplu halde giderken
*V şekli oluşturarak uçarlar. Bunun nedeni ile ilgili kesin olmayan,
tartışmaya açık çeşitli görüşler vardır. Biz bunlardan en çok rağbet
gören ikisinden bahsedelim.
Birinci görüşe göre, sürünün 'V şeklinde uçmasının amacı enerji
tasarrufudur. Bu uçuş şekli ile öncelikle en öndeki kuş, bir
arkadaki kuşa gelecek rüzgarı ve hava direncini engeller ve daha az
enerji sarf etmesini sağlar.
Bunun bir başka örneği de bisiklet takım yarışlarında birbiri
arkasına saklanarak giden ve sık sık en öndekini değiştiren
yarışmacılarda da görülür. Araba yarışlarında da arkadaki araba
öndekine mümkün olduğunca yaklaşarak, onun kestiği rüzgar ve hava
akımının avantajı ile daha az yakıt harcamayı amaçlar. Bu şekilde
uçan kuşlarda da sık sık en öndeki liderin değiştiği ileri
sürülmektedir.
Yine bu görüşe göre, öndeki kuş kanadını çırptığında, kanadının
ucunda bir hava boşluğu, yani bir girdap yaratır, arkadaki kuş
buraya yükselen havayı kanatlarının altında bularak ve daha az
enerji sarf ederek yüksekliğini muhafaza eder. Bu kuşun hareketinden
de bir arkadaki kuş faydalanır. Bu uçuş şeklinin daha ziyade büyük
kuşlarda görülmesinin nedeni de bunların büyük kanatları ile
yarattıkları hava hareketinin büyüklüğü ve arkadaki kuşun işine
yarayabilmesidir.
70'li yıllarda yapılan bir araştırma sonucunda, 25 kuşluk bir
filonun bu şekilde uçarak, uçuş mesafesini yüzde 75 artırabildiği
ileri sürülmüştür. Ancak bu teoriye göre her kuşun öndeki ile aynı
mesafe ve açıda uçması ve senkronize yani eş zamanlı kanat çırpması
gerekir ki, bu, gerçekte mümkün değildir.
İkinci bir görüşe göre ise, kuşların gözleri başlarının yanındadır,
dolayısıyla tam önlerini göremezler. Bu uçuş şekli ile sürünün
fertlerinin birbirini görerek, kaybolmadan bir arada kalması
sağlanır. Bu görüşe karşı olanlar ise kuşların geceleri de
uçtuklarını, bu nedenle öndeki kuşu görmenin önemli olmadığını zaten
sürüyü kuşların bağırışlarının bir arada tuttuğunu ileri sürüyorlar.
Çok basit gibi görülen bu olayın bile sebebi tam öğrenilmiş değil,
belki de görüşlerin bileşimi, yani hepsi doğru. Kuşlar
konuşabilseler de anlatsalar!