YANIKLAR
Genelde üç çeşit yanık vardır:
* Isı yanıkları.
* Güneş yanıkları.
* Kimyasal maddelerin sebep olduğu yanıklar.
Yanıklar şiddetine göre ise yine üç grupta incelenir:
* Birinci derece yanıklar.
* İkinci derece yanıklar.
* Üçüncü derece yanıklar.
Birinci derece yanıklarda deri kızarmıştır, ikinci derece
yanıklarda kabarcıklar ortaya çıkar. Üçüncü derece yanıklar ki
en tehlikelisidir; doku harabiyeti yapar:
Üçüncü ve ikinci derece yanıklarda iki büyük tehlike vardır:
* Yanık bölge çabuk mikrop kapar.
* Derin yanıklarda hasta soka girer.
BİR YANIK KAZASINDA
Ne Yapmalı?
Birinci Derece Yanıklarda:
* Yanık bölgeyi (genellikle el, ayak, kol ve bacakları) bir saat
müddetle soğuk su içine daldırınız.
* Üstüne soğuk bir sargı koyunuz.
* Yanık bölgesin hava ile temasını kesmek için kalın bir sargı
bezi ile (soğuk su ve soğuk pansuman uyguladıktan sonra) sıkıca
sarınız.
NOT: Eğer yanık geniş bir bölgeye yayılmış ise, üzerini
temiz bir çarşaf veya havlu ile kapatmak sureti ile havayla
temasını kesiniz.
İkinci ve Üçüncü Derece Ağır Yanıklarda:
Ağır yanıklar tıbbi bakım gerektiren yanıklardır. Hasta en kısa
zamanda yakınınızda bulunan bir hastahanenin acil servisine
götürülmelidir.
Dikkat;
* Ortaya kabarcıklar çıkmış ise sakın patlatmaya kalkışmayıyız.
Yanık bölgenin üzerini temiz ve soğuk bir pansumanla örttükten
sonra temiz ve kalın bir sargı bezi ile dikkatlice sarınız.
Eğer yanık derine işlemiş ise; hastanın şoka girmemesi için ona
tuz ve karbonat eriyiği içiriniz.
NOT: Bir su bardağı içine 1/4 çay kaşığı tuz, 1/8 çay
kaşığı sodyum karbonat (pasta karbonatı) koyduktan sonra su ile
doldurup karıştırınız ve bunu hastaya içiriniz. Aynı ölçülerle
hazırlanmış bu eriyikten her 15 dakika ara ile yarım bardak
içiriniz.
Kimyasal Yanıklarda:
Deriye yakıcı özelliği olan kimyasal bir maddenin temas etmesi
halinde ilk iş; vakit geçirmeden kimyasal maddeyi bol su ile
yıkayarak temizlemektir. Ondan sonra yanık bölgenin üzerine
temiz bir pansuman koyup dikkatlice sarınız ve kazazedeyi
hastahaneye götürünüz.
Eğer göze asidik bir madde bulaşmış ise; bir bardak suya bir çay
kaşığı karbonat karıştırarak bu eriyik ile gözü yıkayınız. Tek
göz kazaya uğramış ise, kazazedenin başını -gözü aşağı gelecek
şekilde- yana çeviriniz. Böylece diğer gözü kimyasal madde ile
bulaşmaktan korumuş olursunuz. Eriyiği iç kenardan dışa doğru
dökerek gözü asitten temizleyiniz. Yıkama sırasında hastaya göz
kapaklarını açık tutmasını söyleyiniz. Yıkama işi bitince göz
kapaklarının üzerine bir pansuman yerleştirip sarınız ve
kazazedeyi derhal doktora götürünüz. |